İngiltere'de Gayrimenkul Sahipliği
İngiltere’de taşınmaz aldığınızda yasal mülkiyet 2 farklı şekilde olabilir. Bunlar Freehold ve Leasehold olarak adlandırılmaktadır. Her iki mülk sahipliği, İngiliz Hukuk Sistemi’nde benimsenmiş yasal mülkiyet şeklidir. Feodal dönemden beri süregelen bu sistem günümüzde hala geçerlidir.
Peki Freehold Leasehold Ayrımı Nedir?
Freehold ve Leaseold ayırımını açıklamadan önce bu kavramların tanımlamalarını yapmamız gerekir.
FREEHOLD SAHİPLİĞİ: Freehold sahipliği, toprak ve üzerine inşaa edilen yapının tamamının sahipliğini ifade eder. Örnek vermek gerekirse, bir toprak ve üzerine inşaa edilmiş 3 daireli bir apartman düşünelim. Freehold sahibi hem bu toprağın hem de toprak üzerindeki yapının tamamının sahipliğini ifade eder.
LEASEHOLD SAHİPLİĞİ: Leasehold sahipliğinde ise siz bir taşınmaza belirli bir süreyle sınırlı olarak sahip olursunuz. Bir apartmanın içerisindeki daireye genellikle leasehold ile sahip olursunuz. Çoğunlukla bir apartman yapısı dairelere ayrıldığı daireye leasehold ile sahip olursunuz. Yukarıdaki örnek üzerinden ilerleyecek olursak, toprak ve üzerindeki 3 daireli yapının tamamı freehold sahibine ait olur ve bu 3 daireli yapının içerisindeki daire ise leasehold ile lease sahibine ait olur. Lease’in şartları ve uzunluğu freehold sahibi ile aranızdaki anlaşmaya bağlıdır.
Freehold Özellikleri
- Mutlak mülkiyet esasına dayanır.
- Hem toprak hem de üzerindeki yapıya sahip olunur.
- Maliklik noktasında bir zaman sınırı yoktur. Süresiz olarak sahip olunur.
- Mutlak sahiplik olduğu için kendi gayrimenkulünüz üzerinde uygun olacağını düşündüğünüz değişiklik ve tamirleri yapmanız mümkün. Tabiki yapılacak işe göre belediyeden izin almaya tabi olmaya devam edersiniz.
Leasehold Özellikleri
- Toprak üzerindeki yapıya, toprak sahibi ile aranızdaki anlaşmaya bağlı olarak belirli bir zaman dilimiyle sınırlı olarak sahip olabilirsiniz. Freehold sahibine Landlord adı verilir.
- Toprak sahibi (Landlord) ile aranızdaki sözleşmenin şartlarına uymanız gerekir.
- Belirli bir zaman periyodu ile gayrimenkule sahip olursunuz. Çoğunlukla Lease 21 yıl ile 999 yıl arasında olur.
- Leasehold alırken ödenen ana para dışında yılda tek sefer ground rent adı verilen bir ödeme yapılır. Bu ödeme genellikle sembolik bir rakam olup £10-£550 arasindadir.
İngiliz hukuk sisteminde benimsenen taşınmaz mülkiyetin maliklik esasları, yukarıda genel hatlarını açıkladığımız şekilde tezahür etmektedir. Leasehold sahipliği, 999 yıl gibi bir zaman dilimi için bir taşınmaza sahip olma imkanı verir. Taşınmaz alımında leasehold sahipliği, freehold sahipliğine göre ile daha az sermaye gerektirir. Dolayısıyla leasehold sahipliğinin daha uygun fiyatlara alınabilmesi, yatırım maliyetini azaltmakta ve taşınmazdan mümkün olan en fazla şekilde fayda sağlama imkanı vermektedir.
Ayrica Leasehold sahipliği ile Landlord ile aranızdaki anlaşmaya bağlı olarak almış olduğunuz evi kiraya verebilir veya Leasehold sahipliğinizin kalan yıllarını satabilirsiniz. Bu nedenle Leasehold sahipliği, İngiltere’de ev almak isteyenler veya gayrimenkul yatırımı yapmak isteyenler için sıkça tercih edilen bir mülkiyet çeşididir ve günümüzde popülerliğini korumaktadır.